คำพิพากษาของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง เรื่อง การแสดงบัญชีรายการทรัพย์สินและหนี้สิน [คดีหมายเลขดำที่ อม.4/2566 คดีหมายเลขแดงที่ อม.15/2566 ระหว่าง คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ ผู้ร้อง นายสำเหร็จ สุขพ่อค้า ผู้ถูกกล่าวหา]

( อม . 30 ) คําพิพากษา คดีหมายเลขดําที่ อม . 4 / 2566 คดีหมายเลขแดงที่ อม . 15 / 2566 ในพระปรมาภิไธยพระมหากษัตริย์ ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดํารงตําแหน่งทางการเมือ ง วันที่ 13 เดือน มิถุนายน พุทธศักราช 2566 คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ ผู้ร้อง นายสําเหร็จ สุขพ่อค้า ผู้ถูกกล่าวหา เรื่อง การแสดงบัญชีรายการทรัพย์สินและหนี้สิน ผู้ร้องยื่นคําร้องขอให้วินิจฉัยว่า ผู้ถูกกล่าวหาเป็นผู้ดํารงตําแหน่งผู้บริหารท้องถิ่นขององค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่นจงใจไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบต่อผู้ร้องภายในเวลา ที่กฎหมายกําหนด และมีพฤติการณ์อันควรเชื่อได้ว่ามีเจตนาไม่แสดงที่มาแห่งทรัพย์สินและหนี้สิน กรณีพ้นจากตําแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนตําบลศรีเทพ อําเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ ขอให้เพิกถอน สิทธิสมัครรับเลือกตั้งของผู้ถูกกล่าวหา กับให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วย การป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 81 , 114 วรรคสอง ( 1 ) และมาตรา 167 ผู้ถูกกล่าวหาให้การรับสารภาพ พิเคราะห์คําร้อง ประกอบเอกสารตามคําร้อง และคําให้การของผู้ถูกกล่าวหาแล้ว ข้อเท็จจริง รับฟังได้ว่า ผู้ถูกกล่าวหาได้รับเลือกตั้งให้ดํารงตําแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนตําบลศรีเทพ อําเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2555 และพ้นจากตําแหน่งเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2564 ผู้ถูกกล่าวหาจึงมีหน้าที่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินภายในวันที่ 5 เมษายน 2564 ระหว่าง ้ หนา 17 ่ เลม 140 ตอนที่ 44 ก ราชกิจจานุเบกษา 4 สิงหาคม 2566

แต่ผู้ถูกกล่าวหาไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบต่อผู้ร้องกรณีพ้นจากตําแหน่ง ผู้ร้องจึงมีหนังสือแจ้งให้ผู้ถูกกล่าวหายื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินภายใน 30 วัน นับแต่วันได้รับหนังสือ แต่ผู้ถูกกล่าวหายังคงเพิกเฉยไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สิน แต่อย่างใด ต่อมาผู้ร้องจึงมีหนังสือ แจ้งให้ผู้ถูกกล่าวหาไปรับทราบข้อกล่าวหาในวันที่ 30 มิถุนายน 2564 เพื่อให้ผู้ถูกกล่าวหาชี้แจงข้อเท็จจริง ในการกระทําผิดตามที่ถูกกล่าวหา ซึ่งผู้ถูกกล่าวหาได้มารับทราบข้อกล่าวหาและชี้แจงแก้ข้อกล่าวหา ในวันที่ 15 กรกฎาคม 2564 โดยชี้แจงว่าเกิดจากการหลงลืมกําหนดเวลาในการยื่นบัญชีแสดงรายการ ทรัพย์สินและหนี้สินกรณีพ้นจากตําแหน่ง และมีการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า ( โควิด 2019 ) ซึ่งในวันดังกล่าวผู้ถูกกล่าวหาได้ขอยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สิน กรณีพ้นจากตําแหน่ง แต่ยังยื่นเอกสารประกอบไม่ถูกต้องและไม่ครบถ้วน พนักงานเจ้าหน้าที่จึงแจ้งให้ผู้ถูกกล่าวหาทราบ และให้ผู้ถูกกล่าวหาดําเนินการยื่นเอกสารเพิ่มเติมให้ครบถ้วนภายใน 30 วัน นับจากวันที่ 15 กรกฎาคม 2564 แต่ผู้ถูกกล่าวหายังคงเพิกเฉยไม่ดําเนินการยื่นเอกสารประกอบเพิ่มเติมให้ครบถ้วน แต่อย่างใด ปัญหาต้องวินิจฉัยมีว่า ผู้ถูกกล่าวหาจงใจไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสาร ประกอบต่อผู้ร้อง และมีพฤติการณ์อันควรเชื่อได้ว่ามีเจตนาไม่แสดงที่มาแห่งทรัพย์สินและหนี้สิน กรณีพ้นจากตําแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนตําบลศรีเทพ อําเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ หรือไม่ เห็นว่า เมื่อผู้ถูกกล่าวหาให้การรับสารภาพ ข้อเท็จจริงจึงรับฟังได้ตามคําร้องว่า ผู้ถูกกล่าวหาซึ่งดํารงตําแหน่ง นายกองค์การบริหารส่วนตําบลศรีเทพเป็นผู้ดํารงตําแหน่งผู้บริหารท้องถิ่น ตามพระราชบัญญัติประกอบ รัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 102 ( 9 ) มีหน้าที่ ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินพร้อมเอกสารประกอบของตน คู่สมรส และบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะ ต่อผู้ร้องภายใน 60 วัน นับแต่วันพ้นจากตําแหน่งตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกัน และปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 105 วรรคสอง แต่ผู้ถูกกล่าวหาไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการ ทรัพย์สินและหนี้สินพร้อมเอกสารประกอบของตน คู่สมรส และบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะต่อผู้ร้อง ภายในระยะเวลาดังกล่าว และเมื่อผู้ร้องมีหนังสือแจ้งให้ผู้ถูกกล่าวหาทราบว่ายังไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการ ทรัพย์สินและหนี้สินพร้อมเอกสารประกอบต่อผู้ร้อง และให้ผู้ถูกกล่าวหายื่นภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ ได้รับหนังสือ โดยวิธีการทางไปรษณีย์ลงทะเบียนตอบรับไปยังผู้ถูกกล่าวหา ผู้ถูกกล่าวหาก็ไม่ยื่นบัญชี แสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินพร้อมเอกสารประกอบต่อผู้ร้องภายในเวลาดังกล่าวอีก ต่อมาผู้ถูกกล่าวหา เข้ามารับทราบข้อกล่าวหา และขอยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สิน กรณีพ้นจากตําแหน่ง แต่ยื่นเอกสารประกอบไม่ถูกต้องครบถ้วน พนักงานเจ้าหน้าที่จึงแจ้งให้ผู้ถูกกล่าวหายื่นเอกสารเพิ่มเติม ภายใน 30 วัน แต่ผู้ถูกกล่าวหาเพิกเฉย ซึ่งการยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินพร้อมเอกสาร ้ หนา 18 ่ เลม 140 ตอนที่ 44 ก ราชกิจจานุเบกษา 4 สิงหาคม 2566

ประกอบเป็นหน้าที่ที่ผู้ดํารงตําแหน่งทางการเมืองต้องปฏิบัติตามกฎหมาย อันเป็นมาตรการเพื่อตรวจสอบ ทรัพย์สินและหนี้สินของผู้บริหารท้องถิ่นซึ่งเป็นผู้ใช้อํานาจรัฐ พฤติการณ์จึงมีเหตุอันควรเชื่อได้ว่าผู้ถูกกล่าวหา มีเจตนาไม่แสดงที่มาแห่งทรัพย์สินและหนี้สิน ฟังได้ว่าผู้ถูกกล่าวหาจงใจไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สิน และหนี้สินพร้อมเอกสารประกอบต่อผู้ร้องกรณีพ้นจากตําแหน่ง อันเป็นความผิดตามพระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 167 และมีผล ให้ผู้ถูกกล่าวหาถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกัน และปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 81 พิพากษาว่า นายสําเหร็จ สุขพ่อค้า ผู้ถูกกล่าวหาจงใจไม่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สิน และเอกสารประกอบต่อผู้ร้อง และมีพฤติการณ์อันควรเชื่อได้ว่ามีเจตนาไม่แสดงที่มาแห่งทรัพย์สินและหนี้สิน กรณีพ้นจากตําแหน่งนายกองค์การบริหารส่วนตําบลศรีเทพ อําเภอศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์ ตามพระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 114 วรรคสอง ( 1 ) ให้เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของผู้ถูกกล่าวหาตลอดไป ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วย การป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 81 กับมีความผิดตามพระราชบัญญัติ ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ . ศ . 2561 มาตรา 167 จําคุก 2 เดือน และปรับ 8 , 000 บาท ผู้ถูกกล่าวหาให้การรับสารภาพเป็นประโยชน์แก่การพิจารณา มีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษให้กึ่งหนึ่ง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงจําคุก 1 เดือน และปรับ 4 , 000 บาท ไม่ปรากฏว่าผู้ถูกกล่าวหาเคยได้รับโทษจําคุกมาก่อน โทษจําคุกให้รอการลงโทษไว้มีกําหนด 1 ปี ตามประมวล กฎหมายอาญา มาตรา 56 หากไม่ชําระค่าปรับให้จัดการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 29 , 30 . นางสาวสิริกานต์ มีจุล นางพัชร์ภรณ์ อนุวุฒินาวิน นายเอกวิทย์ วัชชวัลคุ นายสุจินต์ เชี่ยวชาญศิลป์ นายสมชาย เงารุ่งเรือง นายปรีชา เชิดชู นายสถาพร วงศ์ตระกูลรักษา นายเทพ อิงคสิทธิ์ นายชลิต กฐินะสมิต ้ หนา 19 ่ เลม 140 ตอนที่ 44 ก ราชกิจจานุเบกษา 4 สิงหาคม 2566