กฎกระทรวง ฉบับที่ 59 (พ.ศ. 2566) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497

กฎ กระทรวง ฉบับที่ 59 (พ.ศ. 2566) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 อาศัยอานาจตามความในมาตรา 6 มาตรา 8 และมาตรา 15 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติ ให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 และมาตรา 56 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน รัฐมนตรีว่าการ กระทรวงมหาดไทยออกกฎกระทรวงไว้ ดังต่อไปนี้ ข้อ 1 ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็นข้อ 3/1 ในหมวด 2 หนังสือรับรองการทาประโยชน์ แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 “ ข้อ 3/1 ในหมวดนี้ “ พื้นที่อนุรักษ์ ” หมายความว่า เขตป่าสงวนแห่งชาติตามกฎหมายว่าด้วยป่าสงวนแห่งชาติ หรือเขตอุทยานแห่งชาติ เขตวนอุทยาน เขตสวนพฤกษศาสตร์ และเขตสวนรุกขชาติ ตามกฎหมาย ว่าด้วยอุทยานแห่งชาติ หรือเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าและเขตห้ามล่าสัตว์ป่าตามกฎหมายว่าด้วยการสงวน และคุ้มครองสัตว์ป่า หรือเขตพื้นที่ที่ได้จาแนกให้เป็นเขตป่าไม้ถาวรตามมติคณะรัฐมนตรี แต่ไม่หมายความ รวมถึงพื้นที่ที่มีการกันออกหรือเพิกถอนออกจากพื้นที่อนุรักษ์ “ กา หนดแนวเขต ” หมายความว่า การขีดแนวเขตป่าไม้ถาวรตามมติคณะรัฐมนตรีหรือ การถ่ายทอดแนวเขตป่าสงวนแห่งชาติตามกฎหมายว่าด้วยป่าสงวนแห่งชาติ หรือเขตอุทยานแห่งชาติ เขตวนอุทยาน เขตสวนพฤกษศาสตร์ และเขตสวนรุกขชาติตามกฎหมายว่าด้วยอุทยานแห่งชาติ หรือเขตรักษาพันธุ์ สัตว์ป่าและเขตห้ามล่าสัตว์ป่าตามกฎหมายว่าด้วยการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า และให้ความหมายรวมถึงการแสดงแนวเขตพื้นที่อนุรักษ์ด้วยเทคโนโลยีทางด้านแผนที่ ” ข้อ 2 ให้ยกเลิกความในวรรคสองของข้อ 6 แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน “ ก่อนออกหนังสือรับรองการทาประโยชน์ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ประกาศการออกหนังสือ รับรองการทาประโยชน์ให้ทราบมีกาหนดสามสิบวัน ประกาศนั้นให้ปิดไว้ในที่เปิดเผย ณ สานักงานที่ดิ น ้ หนา 13 ่ เลม 140 ตอนที่ 41 ก ราชกิจจานุเบกษา 11 กรกฎาคม 2566

แห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ สานักงานเขตหรือที่ว่าการอาเภอแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ สานักงานเทศบาล หรือที่ทาการองค์การบริหารส่วนตาบลหรือที่ทาการองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษแห่งท้องที่ ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ และที่ทำการกานันแห่งท้อ งที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ แห่งละหนึ่งฉบับ ” ข้อ 3 ให้ยกเลิกความในข้อ 10 แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความ ในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน “ ข้อ 10 เมื่อได้พิสูจน์สอบสวนการทาประโยชน์แล้ว ปรากฏว่าได้มีการครอบครองและ ทาประโยชน์ตามสมควรแก่สภาพที่ดินในท้องถิ่น ตลอดจนสภาพของกิจการที่ได้ทาประโยชน์ ให้พนักงาน เจ้าหน้าที่ดำเนินการ ดังนี้ (1) ประกาศการออกหนังสือรับรองการทาประโยชน์ให้ทราบมีกาหนดสามสิบวัน ประกาศนั้น ให้ปิดไว้ในที่เปิดเผย ณ สานักงานที่ดินแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ สานักงานเขตหรือที่ว่าการอาเภอ แห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ สานักงานเทศบาลหรือที่ทาการองค์การบริหารส่วนตาบลหรือที่ทาการ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ และที่ทาการกานั นแห่งท้องที่ ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ แห่งละหนึ่งฉบับ (2) ถ้าปรากฏว่าที่ดินที่พิสูจน์สอบสวนการทาประโยชน์ไม่อยู่ในเขตพื้นที่อนุรักษ์ และเป็นที่ดิน ที่สามารถออกหนังสือรับรองการทาประโยชน์ได้ตามที่กาหนดไว้ในข้อ 5 และไม่มีผู้คัดค้านภายใน กำหนดเวลาที่ประกาศตา ม (1) ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ให้ได้ (3) ถ้าปรากฏว่าที่ดินที่พิสูจน์สอบสวนการทาประโยชน์อยู่ในระวางรูปถ่ายทางอากาศที่ใช้ ออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ซึ่งมีพื้นที่อนุรักษ์และยังไม่ได้กำหนดแนวเขตพื้นที่อนุรักษ์ หรือกรณี ที่กาหนดแ นวเขตพื้นที่อนุรักษ์แล้ว แต่ที่ดินที่ขอออกหนังสือรับรองการทาประโยชน์มีอาณาเขตติดต่อ คาบเกี่ยว หรืออยู่ในเขตพื้นที่อนุรักษ์ ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบที่ดิน เพื่อทำการตรวจสอบที่ดิน ดังนี้ (ก) ในกรณีที่ปรากฏว่าที่ดินที่ขอออกหนังสือรับรองการทาประโยชน์ ไม่มีส่วนหนึ่งส่วนใด รุกล้าเข้าไปในเขตพื้นที่อนุรักษ์ และเป็นที่ดินที่สามารถออกหนังสือรับรองการทาประโยชน์ได้ตามที่ กำหนดไว้ในข้อ 5 และไม่มีผู้คัดค้านภายในกำหนดเวลาที่ประกาศตาม (1) ให้รายงานต่อผู้ ว่าราชการจังหวัด เพื่อทราบ และให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดำเนินการตาม (2) ต่อไป (ข) ในกรณีที่ปรากฏว่าที่ดินที่ขอออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ มีอาณาเขตคาบเกี่ยว หรืออยู่ในเขตพื้นที่อนุรักษ์ ให้ตรวจสอบตามมาตรา 56/1 (ค) ในกรณีผลการตรวจสอบตามมาตรา 56/1 ปรากฏว่าเป็นที่ดินที่มีการครอบครอง และทาประโยชน์โดยชอบด้วยกฎหมายมาก่อนวันที่ทางราชการได้กาหนดให้ที่ดินนั้นเป็นพื้นที่อนุรักษ์ และไม่มีผู้คัดค้านภายในกำหนดเวลาที่ประกาศตาม (1) ให้เสนอผลการตรวจสอบดังกล่าวต่อ ผู้ว่าราชการจังหวัดว่า เป็นผู้มีสิทธิในที่ ดินอยู่ก่อนวันที่ทางราชการได้กำหนดให้ที่ดินนั้นเป็นพื้นที่อนุรักษ์ และสั่งการให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดาเนินการตาม (2) ต่อไป แต่หากผลการตรวจสอบตามมาตรา 56/1 ้ หนา 14 ่ เลม 140 ตอนที่ 41 ก ราชกิจจานุเบกษา 11 กรกฎาคม 2566

ปรากฏว่าเป็นที่ดินที่มีการครอบครองและทาประโยชน์ภายหลังวันที่ทางราชการได้กาหนดให้ที่ดินนั้น เป็นพื้ นที่อนุรักษ์ ให้เสนอผลการตรวจสอบดังกล่าวและความเห็นต่อผู้ว่าราชการจังหวัดว่า ไม่อยู่ใน หลักเกณฑ์ที่จะพิจารณาออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ได้ และสั่งการให้พนักงานเจ้าหน้าที่ ดาเนินการตามหน้าที่และอำนาจต่อไป คณะกรรมการตรวจสอบที่ดินตาม (3) ประกอบด้วย ผู้ แทนหน่วยงานที่รับผิดชอบเขตพื้นที่ อนุรักษ์แห่งละหนึ่งคน เจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดหรือเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดสาขา ปลัดอำเภอ ซึ่งนายอำเภอท้องที่มอบหมาย และกรรมการอื่นตามที่เห็นสมควร ในกรณีที่พื้นที่อนุรักษ์อาจมี การทับซ้อนกันหลายเขตพื้นที่และต่างหน่วยงานกัน ให้แต่งตั้งผู้แทนหน่วยงานที่มีการทับซ้อนกัน ทุกหน่วยงานเป็นกรรมการด้วย ทั้งนี้ ค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปราชการให้เป็นไปตามพระราชกฤษฎีกา ค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปราชการ พ.ศ. 2526 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ” ข้อ 4 ให้ยกเลิกข้อ 11 แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความใน พระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 ข้อ 5 ให้ยกเลิกความใน (3) ของข้อ 15 แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน “( 3) ก่อนแจกโฉนดที่ดิน ให้เจ้าพนักงานที่ดินประกาศการแจกโฉนดที่ดินให้ทราบมีกาหนด สามสิบวัน ประกาศนั้นให้ปิดไว้ในที่เปิดเผย ณ สานักงานที่ดินแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ สานักงานเขต หรือที่ว่าการอำเภอแห่งท้องที่ ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ สำนักงานเทศบาลหรือที่ทำการองค์การบริหารส่วนตาบล หรือที่ทาการองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ และที่ทาการกานัน แห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ แห่งละหนึ่งฉบับ ” ข้อ 6 ให้ยกเลิกความในข้อ 16 แห่ งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน “ ข้อ 16 ในกรณีออกโฉนดที่ดินเฉพาะรายตามมาตรา 59 และมาตรา 59 ทวิ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 96 ลงวันที่ 29 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2515 ให้ผู้มีสิทธิครอบครองที่ดินยื่นคำขอตามแบบ น.ส. 1 ข. ท้ายกฎกระทรวงนี้ และให้นาข้อ 7 (2) ข้อ 10 (2) และ (3) และวรรคสอง และข้อ 15 มาใช้บังคับด้วยโด ยอนุโลม ทั้งนี้ การพิสูจน์สอบสวนการทาประโยชน์ตามข้อ 10 (3) ให้ตรวจสอบ จากระวางแผนที่รูปถ่ายทางอากาศ ในกรณีที่ไม่มีระวางแผนที่รูปถ่ายทางอากาศ ให้ตรวจสอบจาก ระวางแผนที่ มาตราส่วน 1 : 4 , 000 ที่มีการกาหนดแนวเขตพื้นที่อนุรักษ์ไว้แล้ว การดาเนินการตามวรรคหนึ่ง ให้รวมถึงการออกโฉนดที่ดินเฉพาะรายสืบเนื่องจากหนังสือรับรอง การทาประโยชน์ ที่มีการดาเนินการพิสูจน์สอบสวนการทาประโยชน์ตามหมวด 2 หนังสือรับรอง การทำประโยชน์ แล้วด้วย ” ้ หนา 15 ่ เลม 140 ตอนที่ 41 ก ราชกิจจานุเบกษา 11 กรกฎาคม 2566

ข้อ 7 ให้ยกเลิกความใน (1) ของข้อ 17 แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน “( 1) ในกรณีโฉนดที่ดินเป็นอันตรายหรือสูญหาย ให้เจ้าของที่ดินยื่นคาขอและให้ถ้อยคา ต่อเจ้าพนักงานที่ดินโดยนาพยานหลักฐานมาให้เจ้าพนักงานที่ดินทาการสอบ สวนจนเป็นที่เชื่อถือได้ และให้เจ้าพนักงานที่ดินประกาศให้ทราบมีกำหนดสามสิบวัน ประกาศนั้นให้ปิดไว้ในที่เปิดเผย ณ สานักงานที่ดินแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ สานักงานเขตหรือที่ว่าการอาเภอแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้น ตั้งอยู่ สานักงานเทศบาลหรือที่ทากา รองค์การบริหารส่วนตาบลหรือที่ทาการองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รูปแบบพิเศษแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ และที่ทาการกำนันแห่งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ แห่งละหนึ่งฉบับ ถ้ามีผู้คัดค้านภายในเวลาที่กำหนดและนำพยานหลักฐานมาแสดง ให้เจ้าพนักงานที่ดินสอบสวน แล้วสั่งการไปตามควรแก่กรณี ถ้าไม่มีผู้ใดคัดค้านภายในเวลาที่กำหนด ให้ออกใบแทนให้ไปตามคาขอ ” ข้อ 8 บรรดาคาขอออกหนังสือรับรองการทาประโยชน์และคำขอออกโฉนดที่ดินเฉพาะราย ที่ได้ยื่นไว้ในวันก่อนวันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ และยังอยู่ระหว่างการพิจารณาของพนักงานเจ้ำหน้าที่ หรืออยู่ระหว่างการตรวจสอบของคณะกรรมการตรวจสอบที่ดิน ให้ดาเนินการต่อไปตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยกฎกระทรวงนี้ คาขอตามวรรคหนึ่งที่คณะกรรมการตรวจสอบที่ ดินได้ตรวจสอบที่ดินแล้ว และอยู่ระหว่าง การพิจารณาของผู้ว่าราชการจังหวัด หากมีผลการตรวจสอบที่ดินไม่ครบถ้วนตามข้อ 10 (3) แห่งกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยกฎกระทรวงนี้ ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดสั่งการให้มีการตรวจสอบที่ดิน ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยกฎกระทรวงนี้ ให้ไว้ ณ วันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ . 256 6 พลเอก อนุพงษ์ เผ่าจินดา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ้ หนา 16 ่ เลม 140 ตอนที่ 41 ก ราชกิจจานุเบกษา 11 กรกฎาคม 2566

หมายเหตุ : - เหตุผลในการประกาศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยที่เป็นการสมควรแก้ไขเพิ่มเติมกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 เพื่อให้กรมที่ดินนาเทคโนโลยีการขีดแนวเขตหรือถ่ายทอดแนวเขตพื้นที่อนุรักษ์ลงในระวางรูปถ่ายทางอากาศ หรือระวางแผนที่รูปถ่ายทางอากาศเพื่อนำมาใช้ในการพิสูจน์สอบสวนการทาประโยชน์ได้ รวมทั้งกาหนด กระบวนการในการพิสูจน์สอบสวนการทาประโยชน์และการตรวจสอบ ที่ดินให้เหมาะสมแก่สภาพการณ์ในปัจจุบัน กับเพิ่มเติมองค์ประกอบของคณะกรรมการตรวจสอบที่ดินซึ่งทาหน้าที่ตรวจสอบความทับซ้อนของที่ดิน ที่ขอเอกสารสิทธิกับพื้นที่อนุรักษ์ให้ครบถ้วน ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดความถูกต้องแม่นยาในการพิสูจน์สอบสวน การทาประโยชน์ และอานวยความสะดวกและเพิ่มความรวดเร็วแก่ประชาชนผู้ยื่นคาขอออกเอกสารสิทธิ ในที่ดิน จึงจำเป็นต้องออกกฎกระทรวงนี้ ้ หนา 17 ่ เลม 140 ตอนที่ 41 ก ราชกิจจานุเบกษา 11 กรกฎาคม 2566