กฎกระทรวงกำหนดลักษณะของสถานพยาบาลและลักษณะการให้บริการของสถานพยาบาล (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2565

กฎ กระทรวง ก ําหนดลักษณะของสถํานพยําบําล และลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2565 อําศัยอ ํานําจตํามควํามในมําตรํา 6 วรรคหนึ่ง และมําตรํา 14 วรรคสอง แห่งพระรําชบัญญัติ สถํานพยําบําล พ.ศ. 2541 รัฐมนตรีว่ํากํารกระทรวงสําธํารณสุขออกกฎกระทรวงไว้ ดังต่อไปนี้ ข้อ 1 ให้ยกเลิกควํามในบทนิยํามคําว่ํา “ โรงพยําบําลทั่วไป ” ในข้อ 2 แห่งกฎกระทรวง กําหนดลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 และ ให้ใช้ควํามต่อไปนี้แท น ““ โรงพยําบําลทั่วไป ” หมํายควํามว่ํา โรงพยําบําลที่จัดให้มีกํารประกอบวิชําชีพเวชกรรม ในสําขําอํายุรกรรม ศัลยกรรม กุมํารเวชกรรม และสูตินํารีเวชกรรม และให้มีกํารประกอบวิชําชีพ กํารพยําบําล กํารผดุงครรภ์ เภสัชกรรม กํายภําพบ ําบัด เทคนิคกํารแพทย์ และกํารประกอบ โรคศิลปะสําขํารังสีเทคนิค โดยอําจจัดให้มีกํารประกอบวิชําชีพหรือกํารประกอบโรคศิลปะอื่นร่วมด้วย ซึ่งดําเนินกํารโดยผู้ประกอบวิชําชีพเวชกรรม ” ข้อ 2 ให้เพิ่มบทนิยํามคําว่ํา “ โรงพยําบําลผู้สูงอํายุ ” และ “ โรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟู ผู้สูงอํายุ ” ระหว่ํางบทนิยํามคําว่ํา “ โรงพยําบําล กํารแพทย์แผนไทยประยุกต์ ” และ “ โรงพยําบําล เฉพําะทําง ” ในข้อ 2 แห่งกฎกระทรวงกําหนดลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกําร ของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 ““ โรงพยําบําลผู้สูงอํายุ ” หมํายควํามว่ํา โรงพยําบําลที่มีวัตถุประสงค์ในกํารให้บริกํารดูแล รักษําผู้สูงอํายุ โดยจัดให้มีกํา รประกอบวิชําชีพเวชกรรม กํารพยําบําล เภสัชกรรม กํายภําพบําบัด เทคนิคกํารแพทย์ และกํารประกอบโรคศิลปะสําขํารังสีเทคนิค และอําจจัดให้มีกํารประกอบวิชําชีพหรือ กํารประกอบโรคศิลปะอื่นร่วมด้วย ซึ่งดําเนิ นกํารโดยผู้ประกอบวิชําชีพเวชกรรม “ โรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุ ” หมํายควํามว่ํา โรงพยําบําลที่มีวัตถุประสงค์ ในกําร ให้บริกํารดูแลและส่งเสริมฟื้นฟูสภําพร่ํางกํายและจิตใจของผู้สูงอํายุ โดยจัดให้มีกํารประกอบ วิชําชีพเวชกรรม กํารพยําบําล เภสัชกรรม กํายภําพบําบัด และกํารประกอบโรคศิลปะสําขํากิจกรรมบ ําบั ด ้ หนา 13 ่ เลม 140 ตอนที่ 2 ก ราชกิจจานุเบกษา 6 มกราคม 2566

และอําจจัดให้มีกํารประกอบวิชําชีพหรือกําร ประกอบโรคศิลปะอื่นร่วมด้วย ซึ่งดําเนินกํารโดยผู้ประกอบ วิชําชีพเวชกรรม ” ข้อ 3 ให้ยกเลิกควํามในบทนิยํามคําว่ํา “ โรงพยําบําลเฉพําะประเภทผู้ป่วย ” ในข้อ 2 แห่งกฎกระทรวงกําหนดลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 และให้ใช้ควํามต่อไปนี้แท น ““ โรงพยําบําลเฉพําะประเภทผู้ป่วย ” หมํายควํามว่ํา โรงพยําบําลที่จัดให้มีกํารประกอบ วิชําชีพตํามลักษณะเฉพําะประเภทผู้ป่วย ซึ่งด ําเนินกํารโดยผู้ประกอบวิชําชีพเวชกรรม เช่น โรงพยําบําลผู้ป่วยเรื้อรัง โรงพยําบําลผู้ป่วยจิตเวช โรงพยําบําลแม่และเด็ก โรงพยําบําลบ ําบัดยําเสพติด ” ข้อ 4 ให้เพิ่มควํามต่อไปนี้เป็นข้อ 6/1 แห่งกฎกระทรวงก ําหนดลักษณะของสถํานพยําบําล และลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 “ ข้อ 6/1 โรงพยําบําลผู้สูงอํายุและโรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุต้องมีลักษณะโดยทั่วไป ดังต่อไปนี้ (1) มีลักษณะตํามที่กําหนดไว้ในข้ อ 6 (1) (2) (4) และ (6) ทั้งนี้ ทํางลําดเอียง ให้เป็นไปตํามกฎหมํายว่ําด้วยกํารควบคุมอําคําร (2) อําคํารที่ให้บริกํารผู้ป่วยตั้งแต่สองชั้นขึ้นไปจะต้องมีลิฟต์บรรทุกเตียงผู้ป่วยอย่ํางน้อยหนึ่งตัว และเพิ่มขึ้นตํามควํามเหมําะสมของจํานวนเตียง หรือมีทํางลําดเอียงเพื่อควํามสะดวกและรวดเร็ว ในกํารเคลื่อนย้ํายผู้ป่วย (3) อําคํารที่ให้บริกํารผู้ป่วยต้องมีสิ่งอ ํานวยควํามสะดวกในอําคํารส ําหรับผู้พิกํารหรือทุพพลภําพ และผู้สูงอํายุ ตํามกฎหมํายว่ําด้วยกํารควบคุมอําคําร โดยต้องจัดสถํานที่และอุปกรณ์อํานวยควํามสะดวก ที่เหมําะสมกั บผู้สูงอํายุและผู้พิกํารแต่ละประเภท และห้องน้ําสําหรับผู้สูงอํายุต้องมีลักษณะเพิ่มเติม ดังต่อไปนี้ (ก) ประตูเป็นแบบเปิดออกภํายนอกหรือแบบบํานเลื่อน ขนําดกว้ํางสุทธิไม่น้อยกว่ํา เก้ําสิบเซนติเมตร มือจับแบบก้ํานโยกหรือแกนผลัก และสํามํารถเปิดจํากภํายนอกได้ (ข) โถส้วมชนิดนั่งรําบมีพนักพิงที่มั่นคงและรําวจับที่ด้ํานข้ํางของที่นั่งเพื่อช่วยกํารพยุงตัว (ค) บริเวณที่อําบน้ ํา มีที่นั่งสําหรับอําบน้ําสูงจํากพื้นไม่เกินสี่สิบห้ําเซนติเมตร พนักพิง ที่มั่นคง รําวจับที่ด้ํานข้ํางของที่นั่งเพื่อช่วยกํารพยุงตัว และก๊อกน้ ําของฝักบัวเป็นชนิดก้ํานโยก หรือก้ํานหมุน (ง) มีระบบเรียกพยําบําลที่เข้ําถึงได้โดยสะดวก (จ) มีรําวจับตั้งแต่ประตูไปจนถึงโถส้วมและบริเวณที่อําบน้ํา ” ข้อ 5 ให้เพิ่มควํามต่อไปนี้เป็นข้อ 12/2 และข้อ 12/3 แห่งกฎกระทรวงกําหนดลักษณะ ของสถํานพยําบําลและลักษณะก ํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 ้ หนา 14 ่ เลม 140 ตอนที่ 2 ก ราชกิจจานุเบกษา 6 มกราคม 2566

“ ข้อ 12/2 โรงพยําบําลผู้สูงอํายุต้องประกอบด้วยหน่วยบริกํารและระบบสนับสนุน กํารให้บริกําร ดังต่อไปนี้ (1) แผนกเวชระเบียน (2) แผนกผู้ป่วยนอก (3) แผนกผู้ป่วยใน (4) แผนกผู้ป่วยฉุกเฉิน (5) แผนกเภสัชกรรม (6) แผนกกํายภําพบ ําบัด (7) แผนกเทคนิคกํารแพทย์ (8) แผนกรังสีวิทยํา (9) แผนกอํายุรศําสตร์ (10) แผนกโภชนํากําร (11) กํารบริกํารออร์โธปิดิคส์ (12) กํารบริกํารจิตเวช (13) กํารบริกํารส่งเสริมสุขภําพ (14) กํารบริกํารทันตกรรม (15) ระบบดูแลและส่งต่อผู้ป่วย (16) ระบบควบคุมกํารติดเชื้อ (17) ระบบบ ําบัดน้ ําเสีย (18) ระบบไฟฟ้ําส ํารอง (19) ระบบน้ ําส ํารอง (20) หน่วยบริกํารหรือระบบสนับสนุนกํารให้บริกํารอื่นตํามที่แจ้งไว้ในกํารขออนุญําต โรงพยําบําลผู้สูงอํายุขนําดเล็กอําจไม่มีหน่วยบริกํารตําม (7) และ (8) แต่จะต้องจัดให้มี บริกํารดังกล่ําวเท่ําที่จ ําเป็น ในระหว่ํางเวลํา 20.00 นําฬิกํา ถึง 08.00 นําฬิกํา โรงพยําบําลผู้สูงอํายุอําจไม่จัดให้มี บริกํารตําม (6) ได้ ข้อ 12/3 โรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุต้องประกอบด้วยหน่วยบริกํารและระบบ สนับสนุนกํารให้บริกําร ดังต่อไปนี้ (1) แผนกเวชระเบียน (2) แผนกผู้ป่วยนอก ( 3) แผนกผู้ป่วยใน (4) แผนกเภสัชกรรม ้ หนา 15 ่ เลม 140 ตอนที่ 2 ก ราชกิจจานุเบกษา 6 มกราคม 2566

(5) แผนกกํายภําพบ ําบัด (6) แผนกกิจกรรมบ ําบัด (7) แผนกโภชนํากําร (8) กํารบริกํารเทคนิคกํารแพทย์ (9) กํารบริกํารรังสีวิทยํา (10) กํารบริกํารทันตกรรม (11) ระบบดูแลและส่งต่อผู้ป่วย (12) ระบบควบคุมกํารติดเชื้อ (13) ระบบบ ําบัดน้ ําเสีย (14) ระบบไฟฟ้ําส ํารอง (15) ระบบน้ ําส ํารอง (16) หน่วยบริกํารหรือระบบสนับสนุนกํารให้บริกํารอื่นตํามที่แจ้งไว้ในกํารขออนุญําต โรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุขนําดเล็กอําจไม่มีหน่วยบริกํารตําม (6) แต่จะต้องจัดให้มี บริกํารดังกล่ําวเท่ําที่จ ําเป็น ในระหว่ํางเวลํา 20.00 นํา ฬิกํา ถึง 08.00 นําฬิกํา โรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุ อําจไม่จัดให้มีบริกํารตําม (5) และ (6) ได้ ” ข้อ 6 ให้โรงพยําบําลเฉพําะประเภทผู้ป่วยที่จัดให้มีกํารประกอบวิชําชีพตํามลักษณะเฉพําะ ประเภทผู้สูงอํายุซึ่งด ําเนินกํารโดยผู้ประกอบวิชําชีพเวชกรรมตํามกฎกระทรวงก ําหนดลัก ษณะ ของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 อยู่ในวันก่อนวันที่ กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ เป็นโรงพยําบําลผู้สูงอํายุหรือโรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุตํามกฎกระทรวง ก ําหนดลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 ซึ่งแก้ไข เพิ่มเติมโดยกฎกระทรวงนี้ แล้วแต่กรณี โดยต้องจัดให้มีหน่วยบริกํารและระบบสนับสนุนกํารให้บริกําร ตํามข้อ 12/2 หรือข้อ 12/3 แห่งกฎกระทรวงกําหนดลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะ กํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยกฎกระทรวงนี้ สําหรั บส่วนที่ เพิ่มขึ้นหรือแตกต่ํางไปจํากที่โรงพยําบําลเฉพําะประเภทผู้ป่วยมีอยู่เดิม ภํายในสองปีนับแต่วันที่ กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ ข้อ 7 ให้โรงพยําบําลผู้สูงอํายุหรือโรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุตํามข้อ 6 แห่งกฎกระทรวงนี้ ได้รับยกเว้นไม่ต้องปฏิบัติตํามข้อ 6/1 แห่ งกฎกระทรวงก ําหนดลักษณะ ของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติม โดยกฎกระทรวงนี้ เว้นแต่ ้ หนา 16 ่ เลม 140 ตอนที่ 2 ก ราชกิจจานุเบกษา 6 มกราคม 2566

(1) เป็นกํารก่อสร้ํางอําคํารขึ้นใหม่ หรือดัดแปลงอําคํารให้แตกต่ํางไปจํากที่ได้รับอนุญําต ไว้เดิมซึ่งเป็นกํารเปลี่ยนแปลงลักษณะโดยทั่วไปของโรงพยําบําลผู้สูงอํายุหรือโรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟู ผู้สูงอํายุตํามที่กําหนดในข้อ 6/1 (2) ได้ยื่นคําขออนุญําตเปลี่ยนแปลงกํารประกอบกิจกํารสถํานพยําบําลจํากโรงพยําบําล ผู้สูงอํายุเป็นโรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุ หรือจํากโรงพย ําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุเป็น โรงพยําบําลผู้สูงอํายุ และมีผลเป็นกํารเปลี่ยนแปลงลักษณะโดยทั่วไปของโรงพยําบําลผู้สูงอํายุหรือ โรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุตํามที่ก ําหนดในข้อ 6/1 ข้อ 8 ให้โรงพยําบําลผู้สูงอํายุขนําดเล็กหรือโรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุขนําดเล็ก ได้รับยกเว้นไม่ต้องจัดให้มีแผนกเภสัชกรรมตํามข้อ 12/2 (5) หรือข้อ 12/3 (4) แห่งกฎกระทรวง ก ําหนดลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 ซึ่งแก้ไข เพิ่มเติมโดยกฎกระทรวงนี้ แล้วแต่กรณี แต่ต้องจัดให้มีบริกํารเภสัชกรรมเท่ําที่จ ําเ ป็น ทั้งนี้ ไม่เกินสองปี นับแต่วันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ ให้ไว้ ณ วันที่ 9 พฤศจิกํายน พ.ศ . 256 5 สําธิต ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่ํากํารกระทรวงสําธํารณสุข ปฏิบัติรําชกํารแทน รัฐมนตรีว่ํากํารกระทรวงสําธํารณสุข ้ หนา 17 ่ เลม 140 ตอนที่ 2 ก ราชกิจจานุเบกษา 6 มกราคม 2566

หมํายเหตุ : - เหตุผลในกํารประกําศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยที่กฎกระทรวงก ําหนดลักษณะ ของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกํารของสถํานพยําบําล พ.ศ. 2558 ก ําหนดให้โรงพยําบําลผู้สูงอํายุ เป็นส่วนหนึ่งของโรงพยําบําลเฉพําะประเภทผู้ป่วย และกําหนดให้มีลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะ กํารให้บริกํา รของสถํานพยําบําลเช่นเดียวกับโรงพยําบําลทั่วไป ซึ่งไม่เพียงพอและไม่สอดคล้องกับกํารให้บริกําร ทํางกํารแพทย์แก่ผู้สูงอํายุที่มีควํามเฉพําะด้ําน อีกทั้งในปัจจุบันมีกํารพัฒนํากํารให้บริกํารในลักษณะส่งเสริม ฟื้นฟูผู้สูงอํายุด้วย สมควรแยกโรงพยําบําลผู้สูงอํายุออกจํากโรงพยําบําลเฉพําะปร ะเภทผู้ป่วย และ เพิ่มโรงพยําบําลส่งเสริมฟื้นฟูผู้สูงอํายุ รวมทั้งกําหนดลักษณะของสถํานพยําบําลและลักษณะกํารให้บริกําร ของสถํานพยําบําลดังกล่ําวให้เหมําะสมและสอดคล้องกับสถํานกํารณ์ในปัจจุบัน จึงจ ําเป็นต้องออก กฎกระทรวงนี้ ้ หนา 18 ่ เลม 140 ตอนที่ 2 ก ราชกิจจานุเบกษา 6 มกราคม 2566